Γενικά | Το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας (ΙΝΑΛΕ) ανήκει διοικητικά στο Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ), το οποίο είναι Ν.Π.Ι.Δ. που εποπτεύεται από το Υπουργείο Γεωργίας. Το Ινστιτούτο βρίσκεται σε απόσταση 17 χλμ. περίπου από την πόλη της Καβάλας. Καταλαμβάνει ένα οικόπεδο έκτασης 41.000 m2 στο οποίο βρίσκονται οικοδομημένα τέσσερα σύγχρονα κτίρια συνολικού εμβαδού 3.500 m2. Το συνολικό κόστος κατασκευής και εξοπλισμού του Ινστιτούτου, το 1992 (με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Υπουργείου Γεωργίας), ήταν ένα δισεκατομμύριο δραχμές περίπου.
Η Καβάλα, που αποτελεί την έδρα του Ινστιτούτου, είναι ένα από τα μεγαλύτερα αλιευτικά κέντρα της χώρας μας, διαθέτοντας τον δεύτερο σε μέγεθος αλιευτικό στόλο του Βορείου Αιγαίου, μετά από αυτόν του Θερμαϊκού. Η αλιευτική παραγωγή του Βορείου Αιγαίου από τον Θερμαϊκό έως τον Έβρο, εκτιμάται στο 50% της συνολικής εγχώριας αλιευτικής παραγωγής. |
|
Σκοπός Ίδρυσης του Ινστιτούτου | Τη δεκαετία του 1980, υπό την πίεση των νέων συνθηκών που δημιουργήθηκαν με την ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, έγινε επιτακτική ανάγκη η αναπροσαρμογή της οργανωτικής δομής της αγροτικής έρευνας και η δημιουργία ενός σχήματος σύγχρονου, λειτουργικού και ευέλικτου. Έτσι, το 1989 άρχισε μια νέα περίοδος με την ίδρυση του ΕΘΙΑΓΕ ως εθνικού φορέα της έρευνας και τεχνολογίας στον αγροτικό χώρο με τον νόμο 1845/89 περί "Ανάπτυξης και αξιοποίησης της Αγροτικής Έρευνας και Τεχνολογίας".
Το ΕΘΙΑΓΕ είναι αρμόδιο για τη διεξαγωγή της αγροτικής έρευνας, την ανάπτυξη της τεχνολογίας και τεχνογνωσίας και εισηγείται στον Υπουργό Γεωργίας τις δραστηριότητες κατά τομέα αγροτικής έρευνας που είναι αναγκαίες για την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων της αγροτικής πράξης. Το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου σχεδιασμού της Ελληνικής Κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον ευαίσθητο τομέα της Αλιείας. Ο κύριος σκοπός του είναι να αποτελέσει ένα από τα βασικά κέντρα έρευνας και τεχνολογίας για τα επόμενα χρόνια στον ελληνικό, στον μεσογειακό και στον ευρύτερο θαλάσσιο χώρο. |
Διάρθρωση του Ινστιτούτου | Το ΙΝΑΛΕ περιλαμβάνει τους παρακάτω τομείς:
Οι τομείς αυτοί υποστηρίζονται από το Τμήμα Διοικητικών και Οικονομικών Υπηρεσιών το οποίο είναι στελεχωμένο με εξειδικευμένο προσωπικό στη διαχείριση των ερευνητικών προγραμμάτων. Το Ινστιτούτο έχει παράλληλα τη διοικητική και τεχνική υποστήριξη της Κεντρικής Υπηρεσίας του ΕΘΙΑΓΕ όσο αφορά τη διαχείριση ερευνητικών έργων χρηματοδοτούμενων από τρίτους. Το Ινστιτούτο διαθέτει επίσης Αίθουσα Διαλέξεων (χωρητικότητας 100 ατόμων), Αίθουσα Συνεδριάσεων, Μουσείο, Βιβλιοθήκη, Εστιατόριο και Ξενώνα (δυνατότητα φιλοξενίας 8 ατόμων). Το Ινστιτούτο απασχολεί σήμερα, κυρίως μέσω των ερευνητικών του προγραμμάτων, συνολικά 25 άτομα με δυνατότητα μελλοντικής απασχόλησης 90 - 100 ατόμων. |
| Τομέας Ι: Εφαρμοσμένη Αλιευτική Βιολογία | Το πεδίο έρευνας αυτού του τομέα είναι ιδιαίτερα ευρύ και μεγάλης σημασίας για την εθνική οικονομία. Οι μελέτες για τη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων, είναι αναγκαίες κάθε φορά που αναζητούνται λύσεις στη χάραξη της εθνικής αλιευτικής πολιτικής. Στον τομέα αυτό εντάσσεται η μελέτη των βιολογικών και δυναμικών παραμέτρων των θαλάσσιων αλιευμάτων, όπως ο εντοπισμός, η αφθονία και η διασπορά τους, η μελέτη της αύξησης, ο προσδιορισμός της αλιευτικής και φυσικής θνησιμότητας, η διατροφή, η ένταση της εξαλίευσης, καθώς και η οικονομική τους διαχείριση. Επίσης ο τομέας αυτός περιλαμβάνει και θέματα που σχετίζονται με την ανάλυση οικονομικών και κοινωνικών θεμάτων της αλιείας, τις υδατοκαλλιέργειες, τη ρύπανση, την παράκτια οικολογία, τη μελέτη και αξιοποίηση φυσικών ή τεχνητών οικοσυστημάτων (λίμνες, λιμνοθάλασσες, τεχνητοί ύφαλοι) καθώς και με τη διαχείριση παράκτιων ζωνών.
Στους ευρύτερους στόχους του τομέα είναι και η δημιουργία, από τις συλλογές του Ινστιτούτου, ενός Μουσείου Θαλάσσιων Οργανισμών. |
| Τομέας ΙΙ: Αλιευτική Τεχνολογία | Η αποδοχή νέας τεχνολογίας στα αλιευτικά εργαλεία, όταν συνδυάζεται με κατάλληλα ερευνητικά πειράματα, έχει ιδιαίτερη σημασία, όχι μόνο γιατί εξασφαλίζει την προστασία των θαλάσσιων αλιευμάτων και τη βελτίωση της παραγωγικότητας, αλλά και διότι συμβάλλει στην εξέλιξη της αλιευτικής νομοθεσίας ενός κράτους. Στον τομέα αυτό περιλαμβάνεται η τεχνική περιγραφή και καταγραφή των αλιευτικών εργαλείων και σκαφών, ο σχεδιασμός και η δοκιμή σύγχρονων προτύπων εργαλείων καθώς και η μελέτη νέων μεθόδων αλιείας.
Το ΙΝΑΛΕ μελετά τις επιπτώσεις από τη χρήση των αλιευτικών εργαλείων στους θαλάσσιους πόρους σχεδιάζει και εξετάζει νέες μεθόδους αλιείας. Ασχολείται επίσης με τη συγκέντρωση στοιχείων για τη δημιουργία ενός μουσείου εξέλιξης της αλιευτικής τεχνολογίας στη Βόρεια Ελλάδα. |
| Τομέας ΙΙΙ: Αξιοποίηση Αλιευτικών Προϊόντων | Η σημασία του τομέα αυτού είναι ιδιαίτερα μεγάλη τόσο για την περιοχή της Βόρειας Ελλάδας, όπου λειτουργούν οι σημαντικότερες μεταποιητικές μονάδες, όσο και ολόκληρης της χώρας. Ο τομέας αυτός έχει ως κύριο αντικείμενο τη μεταποίηση των αλιευμάτων που προσφέρονται για ανθρώπινη κατανάλωση (π.χ. αλίπαστα, καπνιστά) και βιομηχανική χρήση (π.χ. ιχθυάλευρα, ιχθυέλαιο). Η μελέτη της καταλληλότητας των υλικών συσκευασίας, η καταγραφή των μεταβολών που λαμβάνουν χώρα κατά την διάρκεια της αποθήκευσης και η δυνατότητα τυποποίησης και ελέγχου της παραγωγικής διαδικασίας είναι οι βασικές δραστηριότητες του τομέα.
Η έρευνα στον τομέα αυτό μπορεί να επεκταθεί σε καινοτόμες κατευθύνσεις, όπως είναι η εφαρμογή βελτιωμένης τεχνολογίας για την παρασκευή νέων προϊόντων για ανθρώπινη κατανάλωση π.χ. SURIMI, η εξυγίανση των οστράκων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση και η αξιοποίηση φαρμακευτικών ουσιών που προέρχονται από θαλάσσιους οργανισμούς. |
|
Εργαστηριακή Υποδομή και Εξοπλισμός Πεδίου | Το ΙΝΑΛΕ είναι εξοπλισμένο με όργανα υψηλών τεχνικών προδιαγραφών με πολλαπλές δυνατότητες χρήσης. Διαθέτει επίσης πλήρως εξοπλισμένη ομάδα υποβρύχιων καταδύσεων για επιτόπια καταγραφή και παρακολούθηση (visual census). Ο Τομέας Εφαρμοσμένης Αλιευτικής Βιολογίας περιλαμβάνει εργαστήρια ανατομίας, ιστολογίας, επεξεργασίας ωτολίθων και λεπιών, μικροσκοπίας και ιχθυοπλαγκτού. Ο Τομέας Αξιοποίησης Αλιευτικών Προϊόντων διαθέτει εργαστήρια μικροβιολογίας, βιοχημείας και μεταποίησης αλιευτικών προϊόντων για ανθρώπινη κατανάλωση και βιομηχανική χρήση. Τέλος, ο Τομέας Αλιευτικής Τεχνολογίας περιλαμβάνει εργαστήρια (μηχανολογικά και ηλεκτρολογικά) κατασκευής πειραματικών αλιευτικών εργαλείων.
Το Ινστιτούτο εξοπλίζεται διαρκώς σε επιστημονικά όργανα πεδίου αλιευτικής βιολογίας, ωκεανογραφίας και παράκτιας οικολογίας. Στο άμεσο μέλλον προβλέπεται η αγορά ενός μεσαίου μεγέθους Ερευνητικού Σκάφους Παράκτιας Αλιείας και Οικολογίας, η οργάνωση ενός Κινητού Εργαστηρίου Ελέγχου Ρύπανσης Υδάτων καθώς και ενός Εργαστηρίου Εφαρμογών Υδατοκαλλιέργειας. |
Ερευνητικά Προγράμματα | Το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας συμμετέχει σε πολλά ερευνητικά προγράμματα (κοινοτικά και εθνικά) τα οποία αποτελούν και τη βασική πηγή χρηματοδότησης των ερευνητικών δραστηριοτήτων του. Τέτοια είναι τα "Biological Studies" (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γ.Δ. ΧΙV-Aλιεία), "LIFE" (Γ.Δ. ΧΙ -Περιβάλλον), αλλά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα όπως ΕΠΕΤ (Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας) και ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΘΙΑΓΕ).
|
Κατάρτιση -Εκπαίδευση - Ενημέρωση | Το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας δραστηριοποιείται και στον τομέα οργάνωσης επιστημονικών συγκεντρώσεων και συνεδρίων, όπως π.χ. το "SUMMER SCHOOL", ένας κύκλος διαλέξεων που διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 1996, με θέμα "Αλιεία και περιβαλλοντική υποβάθμιση της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας", με τη συμμετοχή ερευνητών Ευρωπαϊκών Ινστιτούτων και επιστημόνων των χωρών της Παρευξείνιας Ένωσης.
Το ΙΝΑΛΕ μετέχει επίσης ενεργά σε εκπαιδευτικά προγράμματα ανταλλαγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (LEONARDΟ, κ.ά.), ενώ παράλληλα συμμετέχει στη μετεκπαίδευση μεταπτυχιακών φοιτητών και στην επίβλεψη μεταπτυχιακών σπουδών σε συνεργασία με εκπαιδευτικά ιδρύματα του εσωτερικού και του εξωτερικού. Τέλος, το ΙΝΑΛΕ, οργανώνει προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης στους τομείς της Αλιείας, Υδατοκαλλιέργειας και Μεταποίησης Αλιευτικών Προϊόντων. |
Συνεργασίες | Το ΙΝΑΛΕ συνεργάζεται στα περισσότερα προγράμματά του με Ερευνητικά Ινστιτούτα (ΕΚΘΕ, ΙΘΑΒΙΚ, κ.ά.) και Πανεπιστήμια της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού (IFREMER, ICM-CSIC, ICRAM, κ.ά.).
Παράλληλα συνεργάζεται με τις υπηρεσίες του Υπουργείου Γεωργίας και του ΥΠΕΧΩΔΕ για τη χάραξη εθνικής πολιτικής σε θέματα αλιείας αλλά και διαχείρισης της παράκτιας ζώνης. Επίσης συνεργάζεται με συναφείς υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. |